दधाति
Sanskrit
Alternative scripts
- দধাতি (Assamese script)
- ᬤᬥᬵᬢᬶ (Balinese script)
- দধাতি (Bengali script)
- 𑰟𑰠𑰯𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀤𑀥𑀸𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဒဓာတိ (Burmese script)
- દધાતિ (Gujarati script)
- ਦਧਾਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌦𑌧𑌾𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦢꦣꦴꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂠𑂡𑂰𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ದಧಾತಿ (Kannada script)
- ទធាតិ (Khmer script)
- ທຘາຕິ (Lao script)
- ദധാതി (Malayalam script)
- ᡩᠠᢡᠠ᠊ᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘟𑘠𑘰𑘝𑘱 (Modi script)
- ᢑᠠᢑᠾᠠᢗᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦿𑧀𑧑𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐡𑐢𑐵𑐟𑐶 (Newa script)
- ଦଧାତି (Odia script)
- ꢣꢤꢵꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆢𑆣𑆳𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖟𑖠𑖯𑖝𑖰 (Siddham script)
- දධාති (Sinhalese script)
- 𑩭𑩮𑩛𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚛𑚜𑚭𑚙𑚮 (Takri script)
- த³த⁴ாதி (Tamil script)
- దధాతి (Telugu script)
- ทธาติ (Thai script)
- ད་དྷཱ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒠𑒡𑒰𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨛𑨜𑨊𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *dádʰaHti, from Proto-Indo-Iranian *dʰádʰaHti, from Proto-Indo-European *dʰédʰoh₁ti, from *dʰeh₁- (“to put, place, set”). Cognate with Ancient Greek τίθημι (títhēmi), Latin faciō. Old English dōn (whence English do). The "wish to give" senses are from a conflation with ददाति (dadāti) in PIE, see Latin -dō.[1]
Pronunciation
Verb
दधाति • (dádhāti) third-singular indicative (class 3, type UP, present, root धा)
- to put, place, set, lay in or on
- to inflict punishment on
- to put one's foot in another's footstep i.e. imitate
- to take or bring or help to
- to direct or fix the mind or attention upon, think of, fix or resolve upon
- to destine for, bestow on, present or impart to
- to appoint, establish, constitute
- to render
- to make, produce, generate, create, cause, effect, perform, execute
- to seize, take hold of, hold, bear, support, wear, put on (clothes)
- to accept, obtain, conceive (especially in the womb), to take pleasure or delight in
- to assume, have, possess, show, exhibit, incur, undergo
- to wish to put in or lay on
- to wish to give or present
- to wish to gain, strive after
- to bid defiance
Conjugation
Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.
Nonfinite Forms: दधयितुम् (dadháyitum) | |||
---|---|---|---|
Undeclinable | |||
Infinitive | दधयितुम् dadháyitum | ||
Gerund | दधित्वा dadhitvā́ | ||
Participles | |||
Masculine/Neuter Gerundive | दधयितव्य / दधनीय dadhayitavyà / dadhanī́ya | ||
Feminine Gerundive | दधयितव्या / दधनीया dadhayitavyā̀ / dadhanī́yā | ||
Masculine/Neuter Past Passive Participle | दधित dadhitá | ||
Feminine Past Passive Participle | दधिता dadhitā́ | ||
Masculine/Neuter Past Active Participle | दधितवत् dadhitávat | ||
Feminine Past Active Participle | दधितवती dadhitávatī |
Present: दधयति (dadháyati), दधयते (dadháyate) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | दधयति dadháyati |
दधयतः dadháyataḥ |
दधयन्ति dadháyanti |
दधयते dadháyate |
दधयेते dadháyete |
दधयन्ते dadháyante | |
Second | दधयसि dadháyasi |
दधयथः dadháyathaḥ |
दधयथ dadháyatha |
दधयसे dadháyase |
दधयेथे dadháyethe |
दधयध्वे dadháyadhve | |
First | दधयामि dadháyāmi |
दधयावः dadháyāvaḥ |
दधयामः / दधयामसि¹ dadháyāmaḥ / dadháyāmasi¹ |
दधये dadháye |
दधयावहे dadháyāvahe |
दधयामहे dadháyāmahe | |
Imperative | |||||||
Third | दधयतु dadháyatu |
दधयताम् dadháyatām |
दधयन्तु dadháyantu |
दधयताम् dadháyatām |
दधयेताम् dadháyetām |
दधयन्ताम् dadháyantām | |
Second | दधय dadháya |
दधयतम् dadháyatam |
दधयत dadháyata |
दधयस्व dadháyasva |
दधयेथाम् dadháyethām |
दधयध्वम् dadháyadhvam | |
First | दधयानि dadháyāni |
दधयाव dadháyāva |
दधयाम dadháyāma |
दधयै dadháyai |
दधयावहै dadháyāvahai |
दधयामहै dadháyāmahai | |
Optative/Potential | |||||||
Third | दधयेत् dadháyet |
दधयेताम् dadháyetām |
दधयेयुः dadháyeyuḥ |
दधयेत dadháyeta |
दधयेयाताम् dadháyeyātām |
दधयेरन् dadháyeran | |
Second | दधयेः dadháyeḥ |
दधयेतम् dadháyetam |
दधयेत dadháyeta |
दधयेथाः dadháyethāḥ |
दधयेयाथाम् dadháyeyāthām |
दधयेध्वम् dadháyedhvam | |
First | दधयेयम् dadháyeyam |
दधयेव dadháyeva |
दधयेम dadháyema |
दधयेय dadháyeya |
दधयेवहि dadháyevahi |
दधयेमहि dadháyemahi | |
Subjunctive | |||||||
Third | दधयात् / दधयाति dadháyāt / dadháyāti |
दधयातः dadháyātaḥ |
दधयान् dadháyān |
दधयाते / दधयातै dadháyāte / dadháyātai |
दधयैते dadháyaite |
दधयन्त / दधयान्तै dadháyanta / dadháyāntai | |
Second | दधयाः / दधयासि dadháyāḥ / dadháyāsi |
दधयाथः dadháyāthaḥ |
दधयाथ dadháyātha |
दधयासे / दधयासै dadháyāse / dadháyāsai |
दधयैथे dadháyaithe |
दधयाध्वै dadháyādhvai | |
First | दधयानि dadháyāni |
दधयाव dadháyāva |
दधयाम dadháyāma |
दधयै dadháyai |
दधयावहै dadháyāvahai |
दधयामहै dadháyāmahai | |
Participles | |||||||
दधयत् dadháyat |
दधयमान / दधयान² dadháyamāna / dadhayāna² | ||||||
Notes |
|
Imperfect: अदधयत् (ádadhayat), अदधयत (ádadhayata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अदधयत् ádadhayat |
अदधयताम् ádadhayatām |
अदधयन् ádadhayan |
अदधयत ádadhayata |
अदधयेताम् ádadhayetām |
अदधयन्त ádadhayanta |
Second | अदधयः ádadhayaḥ |
अदधयतम् ádadhayatam |
अदधयत ádadhayata |
अदधयथाः ádadhayathāḥ |
अदधयेथाम् ádadhayethām |
अदधयध्वम् ádadhayadhvam |
First | अदधयम् ádadhayam |
अदधयाव ádadhayāva |
अदधयाम ádadhayāma |
अदधये ádadhaye |
अदधयावहि ádadhayāvahi |
अदधयामहि ádadhayāmahi |
Future: दधयिष्यति (dadhayiṣyáti), दधयिष्यते (dadhayiṣyáte) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | दधयिष्यति dadhayiṣyáti |
दधयिष्यतः dadhayiṣyátaḥ |
दधयिष्यन्ति dadhayiṣyánti |
दधयिष्यते dadhayiṣyáte |
दधयिष्येते dadhayiṣyéte |
दधयिष्यन्ते dadhayiṣyánte | |
Second | दधयिष्यसि dadhayiṣyási |
दधयिष्यथः dadhayiṣyáthaḥ |
दधयिष्यथ dadhayiṣyátha |
दधयिष्यसे dadhayiṣyáse |
दधयिष्येथे dadhayiṣyéthe |
दधयिष्यध्वे dadhayiṣyádhve | |
First | दधयिष्यामि dadhayiṣyā́mi |
दधयिष्यावः dadhayiṣyā́vaḥ |
दधयिष्यामः / दधयिष्यामसि¹ dadhayiṣyā́maḥ / dadhayiṣyā́masi¹ |
दधयिष्ये dadhayiṣyé |
दधयिष्यावहे dadhayiṣyā́vahe |
दधयिष्यामहे dadhayiṣyā́mahe | |
Participles | |||||||
दधयिष्यत् dadhayiṣyát |
दधयिष्यमाण dadhayiṣyámāṇa | ||||||
Notes |
|
Conditional: अदधयिष्यत् (ádadhayiṣyat), अदधयिष्यत (ádadhayiṣyata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अदधयिष्यत् ádadhayiṣyat |
अदधयिष्यताम् ádadhayiṣyatām |
अदधयिष्यन् ádadhayiṣyan |
अदधयिष्यत ádadhayiṣyata |
अदधयिष्येताम् ádadhayiṣyetām |
अदधयिष्यन्त ádadhayiṣyanta |
Second | अदधयिष्यः ádadhayiṣyaḥ |
अदधयिष्यतम् ádadhayiṣyatam |
अदधयिष्यत ádadhayiṣyata |
अदधयिष्यथाः ádadhayiṣyathāḥ |
अदधयिष्येथाम् ádadhayiṣyethām |
अदधयिष्यध्वम् ádadhayiṣyadhvam |
First | अदधयिष्यम् ádadhayiṣyam |
अदधयिष्याव ádadhayiṣyāva |
अदधयिष्याम ádadhayiṣyāma |
अदधयिष्ये ádadhayiṣye |
अदधयिष्यावहि ádadhayiṣyāvahi |
अदधयिष्यामहि ádadhayiṣyāmahi |
Benedictive/Precative: दध्यात् (dadhyā́t) or दध्याः (dadhyā́ḥ), दधयिषीष्ट (dadhayiṣīṣṭá) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Optative/Potential | |||||||
Third | दध्यात् / दध्याः¹ dadhyā́t / dadhyā́ḥ¹ |
दध्यास्ताम् dadhyā́stām |
दध्यासुः dadhyā́suḥ |
दधयिषीष्ट dadhayiṣīṣṭá |
दधयिषीयास्ताम्² dadhayiṣīyā́stām² |
दधयिषीरन् dadhayiṣīrán | |
Second | दध्याः dadhyā́ḥ |
दध्यास्तम् dadhyā́stam |
दध्यास्त dadhyā́sta |
दधयिषीष्ठाः dadhayiṣīṣṭhā́ḥ |
दधयिषीयास्थाम्² dadhayiṣīyā́sthām² |
दधयिषीढ्वम् dadhayiṣīḍhvám | |
First | दध्यासम् dadhyā́sam |
दध्यास्व dadhyā́sva |
दध्यास्म dadhyā́sma |
दधयिषीय dadhayiṣīyá |
दधयिषीवहि dadhayiṣīváhi |
दधयिषीमहि dadhayiṣīmáhi | |
Notes |
|
Perfect: दधयामास (dadhayā́mā́sa) or दधयांचकार (dadhayā́ṃcakā́ra), दधयांचक्रे (dadhayā́ṃcakré) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | दधयामास / दधयांचकार dadhayā́mā́sa / dadhayā́ṃcakā́ra |
दधयामासतुः / दधयांचक्रतुः dadhayā́māsátuḥ / dadhayā́ṃcakrátuḥ |
दधयामासुः / दधयांचक्रुः dadhayā́māsúḥ / dadhayā́ṃcakrúḥ |
दधयांचक्रे dadhayā́ṃcakré |
दधयांचक्राते dadhayā́ṃcakrā́te |
दधयांचक्रिरे dadhayā́ṃcakriré |
Second | दधयामासिथ / दधयांचकर्थ dadhayā́mā́sitha / dadhayā́ṃcakártha |
दधयामासथुः / दधयांचक्रथुः dadhayā́māsáthuḥ / dadhayā́ṃcakráthuḥ |
दधयामास / दधयांचक्र dadhayā́māsá / dadhayā́ṃcakrá |
दधयांचकृषे dadhayā́ṃcakṛṣé |
दधयांचक्राथे dadhayā́ṃcakrā́the |
दधयांचकृध्वे dadhayā́ṃcakṛdhvé |
First | दधयामास / दधयांचकर dadhayā́mā́sa / dadhayā́ṃcakára |
दधयामासिव / दधयांचकृव dadhayā́māsivá / dadhayā́ṃcakṛvá |
दधयामासिम / दधयांचकृम dadhayā́māsimá / dadhayā́ṃcakṛmá |
दधयांचक्रे dadhayā́ṃcakré |
दधयांचकृवहे dadhayā́ṃcakṛváhe |
दधयांचकृमहे dadhayā́ṃcakṛmáhe |
Participles | ||||||
दधयामासिवांस् / दधयांचकृवांस् dadhayā́māsivā́ṃs / dadhayā́ṃcakṛvā́ṃs |
दधयांचक्राण dadhayā́ṃcakrāṇá |
Descendants
References
- ^ Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 786
Further reading
- Monier Williams (1899) “दधाति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 513.
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from the Proto-Indo-European root *dʰeh₁-
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit verbs
- Sanskrit class 3 verbs
- Sanskrit ubhayapada verbs
- Sanskrit parasmaipada verbs
- Sanskrit present verbs
- Sanskrit terms belonging to the root धा
- Sanskrit verbs in Devanagari script
- Sanskrit verbs with nonfinite forms
- Sanskrit verbs with s-future